Hmmm…. Co można zobaczyć ciekawego w Gdyni… No… Muzeum Emigracji – to tak! Żeby do niego dotrzeć szłam wzdłuż portu i tory jakieś i konstrukcje pojęcia nie mam do czego służące ale przypuszczam, po baaaaardzo intensywnym „zapachu”, że przetwórnie ryb jakieś portowe albo przeładunkowe… nie wiem ale zapach mocno zapadł mi w pamięci! Jest też Akwarium i… tyle chyba… No na pewno PIĘKNE molo, Bulwar Nadmorski i Skwer Kościuszki. A przy nabrzeżu cumujące imponujące żaglowce – choćby Dar Młodzieży i Dar Pomorza. Gdynia powstała przecież tak na dobre w okresie międzywojennym więc próżno tu szukać starówki czy jakichś artefaktów...

Orłowo to właściwie dzielnica Gdyni. Wcześniej była to wieś, która nazwę zawdzięcza… karczmie! Jakoś na początku XIX wieku, kupił ziemię u ujścia rzeczki Kaczej i założył karczmę o cudnej nazwie Adlershorst(Orle… czy ja wiem co? Gniazdo chyba…). Podobno nadał tę nazwę by upamiętnić legendarną bitwę dwu orłów, która tu miała mieć miejsce a opowieść o niej setki lat przetrwała w bajaniach rybackich. Sto lat po założeniu owej karczmy Orłowem nazwano całą wieś. Swoją drogą zajazd Adlera przetrwał ale funkcje ciut zmienił bo teraz jest tu szkoła plastyczna. Miejsce urokliwe, plaża bajeczna, nikogo nie dziwi, że kurortem stała się dość szybko a pensjonaty, domy kuracjuszy i wille wyrastały jak grzyby po deszczu. Pojawiali się tu „znani i zacni” goście. Lubił przez okno willi patrzeć na morze na przykład Żeromski, czasem też Kasprowicz. Ten pierwszy – spędził znacznie więcej czasu. Na tyle dużo, że napisał w Orłowie „Sambor i Mestwin” a i (co nie dziwi ;) ) „Wiatr od morza” trochę też...

Trójmiasto... Gdańsk się zwiedza, w Gdyni się pracuje, a w Sopocie – wypoczywa! Sopot istnieje od wczesnych wieków średnich ale na kurort awansował w XIX wieku. To znaczy pod sam koniec XVIII wieku hrabia Sierakowski zbudował w Sopocie dom letniskowy i uruchomił lawinę. Potem Wegner pierwsze kąpielisko i tak dalej i tak dalej ;) Co można pozwiedzać w Sopocie? W sumie niewiele, ale nie po to się tu przyjeżdża. No ale gdyby się komuś leżakowanie na piachu znudziło to: dwa kościoły (ewangelicki i katolicki) obydwa z okolic XX wieku, jest też Zakład Balneologiczny, kilkadziesiąt urokliwych domków – takich szytych na miarę i klimat kurortu nadmorskiego. Kilka też takich par excellence miejsce marynistycznych  - latarnia morska lub molo. To molo to chyba jedno z najdłuższych bałtyckich. Do tego drewniane i z metryczką XIX/XX wieku. No i z „metką” celebrycka...

Niedaleko Kartuz jest Żukowo. Z czego znane? Ano z klasztoru norbertanek, który w 1212 roku Mściwój I Gdański ufundował i norbertanki sprowadził, nadając też im dobra. Od samego początku norbertanki prowadziły w klasztorze szkołę, która z czasem zasłynęła z uczenia haftów. Swoją drogą norbertanki i ich uczennicy mocno przyczyniły się do rozwoju i kultywowania haftów kaszubskich. Nawet lokalna jego odmiana wykształciła się na tej bazie. Klasztor prężnie rozwijał się, wpływając też na rozwój całego rejonu aż do XIX wieku, kiedy to decyzją władz pruskich został rozwiązany. Kościół przekazano parafii, w stajni zrobiono plebanię, zabudowania klasztorne – do rozbiórki…

Węgry mają Budę i Peszt a my mamy Bielsko i Białą. :) Przyjechałam kilka dni temu ponownie. Tym razem lało, ale po robocie kilka chwil miałam by połazić i znowu zrobiło miasto na mnie wrażenie bardzo na tak. Bielsko powstało w XIII wieku. Trochę należało do Księstwa Cieszyńskiego, trochę do Korony Czeskiej, a od XVI wieku było tu bielskie państwo stanowe (miasto plus kilka okolicznych wsi) – ot historia. Bardzo duża społeczność w Bielsku miała pochodzenie niemieckie lub żydowskie. Stąd językiem najczęściej słyszanym na ulicy był niemiecki (lub podobny w sumie w brzmieniu troszkę do niego - Jidisz). Bielsko było pierwszym miastem na terenie księstwa, gdzie nauki Lutra dotarły, a i szybko powstała gmina protestancka. Pięknie się rozwijało zwłaszcza w XIX wieku. Nadal widać cudne kamieniczki secesyjne i eklektyczne. Nie dziwię się więc – tak sumarycznie, że małym Wiedniem Bielsko nazywano...

Na przełomie XIII i XIV wieku w Chęcinach wyrósł warowny zamek. Jak to wówczas w zwyczaju było – na samym wierzchołku wzgórza…  Zamek od początku miał dobry PR Zwoływano w nim zjazdy możnowładców i rycerstwa… A nawet skarbce całe deponowano. Tak zrobił biskup gnieźnieński w obawie przed Krzyżakami. Widoki z zamku ładne. W sumie na tyle wysoko, że bezpiecznie się można czuć. A i sam zamek taki w sam raz – przytulny :)  Może dlatego był rezydencją królowych i wdów po królach. Przy czym dla porządku należy dodać, że panie nie zawsze z własnej woli i ochoty tu pomieszkiwały… 

No i właściwie nie wiem gdzie „przykleić” to subiektywne podglądanie ;) Bo miasto jedno ale kraje dwa… Cieszyn położony jest po dwu stronach granicy polsko-czeskiej. Tak naprawdę to chyba jednak dwa miasta: Cieszyn i Czeski Cieszyn… Ech kto by pojął… Tak czy tak - stareńkie to miasto bo historie swoją pisze od IX wieku (to znaczy prawa miejskie w XIII dostało ale historię sobie zaczęło pisać wiele wieków wcześniej :)). Podobno miasto (chyba najstarsze na Śląsku) założyli trzej synowie księcia Lecha. A to dlatego by upamiętnić swoje  spotkanie nad źródłem, które potem nazwano Studnią Trzech Braci. Teraz jest ozdobiona zieloną, neogotycką, żeliwna – czy ja wiem czy… Altanką chyba…

Gorysławice. Wioska. Właściwie jeden powód jest by tu się zatrzymać, gdyby przypadkiem akurat droga prowadziła nieopodal. Kościół św. Wawrzyńca z 1535 roku. Parafia była tutaj na pewno w XIV wieku. Obecny kościół metryczka ma XVI wieczną, a PR późnogotycki. W 1676 roku świątynia przeszła mały lifting barokowy. Dobudowano wtedy kaplicę. Wnętrze ascetyczne. Resztki polichromii się zachowały. Najciekawsze chyba sklepienie sieciowe z herbowymi zwornikami. W sumie nie ma jakiejś wielkiej szkody w tym, że świątynia na co dzień zamknięta dla zwiedzania. To co dookoła – bardziej wzrok przykuwa... 

Krzyżtopór. Gdyby był zatopiony gdzieś w głuszy leśnej, gdzie ruiny zamczyska oplatają czule konary drzew – to już byłaby istna bajka... ale i bez drzewostanu jest magicznie! I właściwie to nie wiem kiedy tam piękniej... Gdy rozgrzane słońcem mury dyszą ciężko w upale, czy gdy w pochmurny dzień wiatr wygrywa jakąś smętną melodię w oczodołach okien, czy gdy księżyc panteistyczne cienie wyciąga i nie można nie zauważyć w jego blasku, snującej się jakiejś zjawy (jak to w starym zamczysku bywa... ) No wyjątkowe miejsce jest i basta!...

Miasto Bodzentyn. To znaczy prawa miejskie uzyskało w XIV wieku, i tak było do XIX. Potem na ponad sto lat prawa miejskie Bodzentyn stracił by odzyskać je w 1994 roku. Warto tu przyjechać z kilku powodów. Miłośnicy zabytków urbanistyki (i drewnianej zabudowy - i murowanej) znajdą tu perełki. I fascynaci tanatoturystyki – też, bo ciekawe cmentarze (katolicki i żydowski i wojenny) oraz mogiły powstańcze. Ale... na pewno warto odwiedzić ruiny XIV- wiecznego pałacu biskupiego. Biskup krakowski Bodzęta wzniósł tu na początek drewniany dwór.  Dwór dość szybko podupadł a w tym samym miejscu biskup Florian Mokrski zainicjował murowaną zabudowę. I chyba nie najgorzej mu wyszło skoro podobno w 1410 roku sam Jagiełło się tu zatrzymał i nawet posłów podejmował. Następne rozbudowy i przebudowy dały kolejno renesansowy i barokowy PR zabudowie. No ale w XIX wieku zamek opustoszał i...