Dystrybucja filmu na DVD Wydawnictwo Avalon
Jednym z przekazów wpisujących się w kod kulturowy, są znaki określające tożsamość narodową lub etniczną. Większość narodów, na przestrzeni wieków wykształciła taki system symboli. Nie inaczej jest w przypadku tych wchodzących w skład Grupy Wyszehradzkiej. Kultura i tradycja krajów V4, na równi z historią polityczna i przemianami społecznymi, ukształtowały swoisty kod mniej lub bardziej wzajemnie zrozumiały przez narody wchodzące w skład Grupy Wyszehradzkiej. W obliczu współczesnego poszukiwania tożsamości europejskiej, ale i tożsamości narodowych, zasadne wydaje się podejmowanie prób odkrywania na nowo symboli, znaków oraz owego kodu. A może raczej uczenia się – trochę na nowo – tego języka. Rozumienie i zrozumienie – wymaga rozmowy, rozmowa – wymaga znajomości języka. Czasem tym językiem są otaczające nas symbole i znaki wpisane przez wieki w pejzaż…
Realizacja
Dariusz Pawelec
Scenariusz i prowadzenie
Lucyna Rotter
Współpraca
czyta Krzysztof Gadacz; dźwięk Piotr Grymek, Piotr Pelechacz; kierownik produkcji Agnieszka Korta-Żak; oraz Ivan Mosny, Dariusz Posłuszny, Szymon Próchnicki, Adam Sypka, Jakub Wiśniewski, Jakub Wójtowicz
premiera na TVP Historia 15.02.2022
.
Produkcja współfinansowana z programu „Semiologiczny, historyczny i kulturowy aspekt tożsamości narodowej na przykładzie krajów Grupy Wyszehradzkiej. Próba znalezienia jedności w różnorodności.” w ramach konkursu „Dialog” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego za lata 2018- 2020
.
W ramach podsumowania grantu: Premiera filmu „Ślady tożsamości” oraz prezentacja książki „The European Crucible of Diversities” red. Cecylia Kuta. Józef Marecki. 10 kwietnia 2021
streaming:
A w całym grancie działo się tak:
Grant realizowany w ramach konkursu MNiSW DIALOG 0245/2018.
GRANT REALIZOWANY PRZEZ:
Katedra Krajobrazu i Dziedzictwa Kulturowego, WHiDK, UPJP II w Krakowie, Polska
PARTNERZY:
Univerzita P. J. Šafárika w Koszycach, Słowacja
Univerzita Karlova Katolická teologická fakulta, Czechy
Gál Ferenc Főiskola, Szeged, Węgry
WYKONAWCY GRANTU
dr hab. Lucyna Rotter prof. UPJPII – kierownik
prof. dr hab. Józef Marecki
doc. RNDr. ThLic. Karel Sládek, Ph.D., MBA
doc. ThDr. Peter Borza, PhD.
dr hab. Dariusz Pawelec prof. UŚ
dr Cecylia Kuta
dr Andrzej Giza
dr Endre Hamvas
dr Rafał Opulski
mgr Magdalena Ficoń
Przedłożony projekt wpisuje się w działania, których celem jest znalezienie elementów wspólnych między państwami Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja i Węgry). Do tej pory, w dyskusjach na temat Grupy Wyszehradzkiej zbyt rzadko podkreślano to, co łączyło te kraje w przeszłości i łączy nadal, skupiając się na odrębnych interesach każdego z państw Grupy. Projekt ma charakter innowacyjny i interdyscyplinarny, obejmuje przy tym szerokie spektrum ujęć i narzędzi badawczych. Zaletą proponowanego projektu jest jego nastawienie na międzykulturowy i międzydyscyplinarny dialog naukowy łączący nauki humanistyczne oraz społeczne. Innowacyjność przedkładanej inicjatywy tkwi zatem nie tylko w rozwijaniu semiologii, ale także na zerwaniu z często spotykanym przeciwstawieniem poszczególnych dziedzin nauki i opracowaniem nowej interdyscyplinarnej metody badawczej.
Celem projektu jest wyszczególnienie i komparatystyczna analiza miejsc, postaci i elementów kulturowych dziedzictwa niematerialnego ważnych dla wspólnej historii krajów Grupy Wyszehradzkiej oraz tożsamości narodowej mieszkańców Polski, Czech, Słowacji i Węgier pod koniec drugiej dekady XXI w. Europa od czasów starożytnych podzielona była na dwie strefy idące w dwóch różnych kierunkach. Jedna część związana była ze starożytnym Rzymem i Kościołem katolickim, druga natomiast swoje centrum znalazła w Bizancjum i Kościele prawosławnym. Polska, Czechy i Węgry w zasadzie od początku swego istnienia były częścią Europy zakorzenionej w zachodnim świecie chrześcijańskim. Na przestrzeni dziejów kontakty kulturowe, społeczne i polityczne krajów należących obecnie do Grupy Wyszehradzkiej stanowiły pewien monolit. Polskę, Czechy i Węgry łączy nie tylko historia dynastyczna, począwszy od Elżbiety Łokietkówny, przez Jadwigę Andegaweńską, aż po Jagiellonów zasiadających na tronach czeskim i węgierskim, ale także historia korzeni chrześcijaństwa badanego regionu – za sprawą czeskiej księżniczki Dobrawy chrzest przyjęli mieszkańcy terenów dzisiejszej Polski, a zgodnie z legendą św. Wojciech ochrzcił pierwszego węgierskiego króla. Również wydarzenia związane z powstaniami i konfliktami w XIX i XX w. odnoszą się do wspólnej historii analizowanych narodów. W obliczu współczesnego poszukiwania tożsamości europejskiej, ale i składających się na nią tożsamości narodowych, zasadne wydaje się podjęcie tematu poszukiwania symboli, znaków oraz podstaw do zdefiniowania tożsamości narodowej regionu Grupy Wyszehradzkiej. Przewidziane w projekcie badania wychodzą zatem naprzeciw oczekiwaniom, pokazując znaczenie humanistyki jako istotnego elementu w kształtowaniu się krajobrazu społecznego, gospodarczego, politycznego oraz kulturowego. Stworzona w trakcie projektu baza danych zostanie przeanalizowana, a także upubliczniona w anglojęzycznej monografii oraz na stronie internetowej, która zostanie przetłumaczona nie tylko na j. angielski, ale także na języki poszczególnych narodów analizowanych w trakcie trwania projektu. Strona ta będzie skierowana do szerokiego odbiorcy ze szczególny wskazaniem na przedstawicieli branży turystycznej. Efektem projektu będzie zawiązanie międzynarodowej grupy badawczej zajmującej się interdyscyplinarnymi badaniami dotyczącymi dziedzictwa kulturowego w kontekście semiologicznym oraz podtrzymanie jej istnienia po zakończeniu realizacji projektu.
REALIZACJA
1. Publikacja
Publikacja naukowa, pod redakcją dr hab. Cecylia Kuta i ks. prof. zw. dr hab. Józef Marecki. Publikacja stanowi zbiór dwuletnich badań prowadzonych w czterech ośrodkach naukowych Polski, Czech, Węgier i Słwoacji. Promocja publikacji odbędzie się podczas konferencji międzynarodowej w maju 2020 r.
2. Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Jedność w różnorodności. Kultura – Historia – Sztuka”
Kolejny etap projektu to międzynarodowa konferencja naukowa, którą przygotują dr hab. Lucyna Rotter i dr Andrzej Giza.
3. Film
W ramach działań grantowych zrealizowano film „Ślady tożsamości”, ukazujący ślady kodu kulturowego Węgier, Słowacji i Czech, które istnieją na ziemiach polskich.
4. Warsztaty
Do Krakowa przyjechali na trzy dni studenci, doktoranci i ich naukowi opiekunowie z Czech, Słowacji i Węgier, którzy od 1 do 3 maja 2019 r. wraz z polskimi studentami pracowali nad wzajemnym postrzeganiem naszych społeczeństw zgodnie z hasłem „Jedność w różnorodności”. Program warsztatów opracowali mgr Magdalena Ficoń oraz dr Rafał Opulski.
