Polska jest fantastyczną mozaiką kultur i religii! Zawsze była. A Chełm tego niezaprzeczalnym przykładem jest 😊 Lokowany w XIV wieku – wtedy na Rusi Czerwonej, teraz jest w lubelskim. Fajne miejsce i bogate w zasoby. Ma przykład – kredy. W nich drążono korytarze od najdawniejszych czasów – bo świetnie się nadawała kreda (miękka i wysiłku aż tak dużo nie wymaga drążenie) do tego celu. W XIII wieku to było takie podziemne miasto. Bo jakby co, jakby jakiś wróg lub inne paskudztwo – to się w takich podziemiach schronić można. Z czasem wyrobiska na regularne kopalnie zamieniono i handel surowcem rozkwitł. Jak kopalnia i z taką historią i taka wyjątkowa bo biała – to i legendy się pojawiły. Najbardziej znana – o Duchu Bieluchu 😊 Gdy się podziemne korytarze zwiedza można go zobaczyć… Momentami nawet dość dosłownie o co przewodnicy zadbali… 😉 Ale i na powierzchni jest co zobaczyć. I to takiego jak zapowiedziano wyżej 😊 Na Grodzisku – pozostałości palatium książęcego i cerkwi Jana Złotoustego. Jest też (tym razem już w całości a nie wykopaliskach) XV- wieczna cerkiew Mikołaja (najpierw była unicka a potem prawosławna) i XIX wieczna Jana Teologa (ta od początku prawosławna była). Jest wiele pięknych architektonicznie kościołów i klasztorów. Na przykład barokowa (choć metryczkę powstania ma XIII wieczną) katedra Narodzenia NMP. Bardzo ładny kawał sztuki! Choć w przepychem barokowym ustępuje kościołowi Rozesłania Apostołów. Tam to się dzieje! I freski i stiuki i złocenia… Barocoo! Fontana i Majer o to skutecznie zadbali😊. Zatem i katolicy (z kilkoma zakonami oprócz kościołów diecezjalnych) i unici i prawosławni i cztery różne wspólnoty protestanckie też są! W Chełmie prężnie rozwijała się też społeczność żydowska. Nie tylko gmina. Rozwijał się w Chełmie ośrodek chasydyzmu. Do dzisiaj zachował się cmentarz (jeden z najstarszych zachowanych w Europie), dom Rabina i Mała synagoga. Mała – bo była też Wielka, ale tę zniszczyli Niemcy w czasie II wojny. Ta która się ostała ma trudne bytowanie aktualnie… Ale to osobna historia.
Ot i cala mozaika Chełma. 😊 Taka religijna, kulturowa i narodowa Polska w pigułce. A najpiękniejsze jest to że takich „pigułek” na ziemiach polskich sporo… oj sporo…. 😊
