Józef Marecki, Lucyna Rotter, Koloniści niemieccy na ziemi sądeckiej, Nowy Sącz 2010. praca przetłumaczona na j. niemiecki Deutsche Kolonisten in Sandezer Land, Nowy Sącz 2010; oraz na j. angielski: German settlers in the Sądecczyzna Land, Nowy Sącz 2010.

ISBN 978-83-89989-31-4

Na terenie Małopolski przez stulecia osiedlali się przybysze z różnych stron świata, którzy poszukiwali  lepszych warunków życia: ziemi pod uprawę, paszy dla swych zwierząt, zbytu dla swych wyrobów, miejsc handlu i targu oraz spokoju dla swych rodzin. Jedni przybywali dobrowolnie, inni pędzeni wojenną nawałnicą, jeszcze inni zachęcani przez agentów i rządowych promotorów.

W Małopolsce osiedlali się – lub też byli osiedlani  – Żydzi, Wołosi, Tatarzy, Turcy, Niemcy, Austriacy, Czesi, Kozacy, Szwedzi, Grecy, Romowie (Cyganie), mieszkańcy Litwy i ziem nadbałtyckich; ponadto różne grupy etniczne Rusinów. Lista ta nie wyczerpuje oczywiście wszystkich nacji. Osiedleńcy, koloniści i przybysze przynosili swoje obyczaje, wierzenia i religie, zwyczaje i tradycje, strój i kulinaria. To wszystko sprawiło, iż na omawianym terenie powstał swoisty tygiel kulturowy…

Jedną z wielu kolonizacji, która miała miejsce w Małopolsce była Josefinische Kolonisation – kolonizacja józefińska, prowadzona pod egidą austriackiego cesarza Józefa II na terenie Galicji - nowej prowincji monarchii Habsburgów.